2020 – De impact van de COVID-19-crisis op de mobiliteitsgewoonten van de Belgen

In 2020 boog de FOD Mobiliteit en Vervoer zich via twee enquêtes over de impact van de coronaviruscrisis op de mobiliteitsgewoonten van de Belgen. De resultaten ervan tonen een daling van het aantal verplaatsingen, een toename van het telewerk en een toename van het gebruik van actieve vervoerswijzen. 

Deze enquêtes werden in juni en november-december 2020 uitgevoerd via het bedrijf Ivox, telkens bij een panel van 2.000 respondenten dat representatief is voor de Belgische bevolking. Met deze enquêtes wou men inzicht krijgen in de invloed van de gezondheidscrisis op de verplaatsingen en licht werpen op de mogelijke langetermijnimpact van COVID-19 op het mobiliteitsgedrag van de Belgen. 

Daling van het aantal verplaatsingen en verandering in de manier van verplaatsen 

De eerste vaststelling betreft de daling van het aantal verplaatsingen van Belgen tijdens de gezondheidscrisis. De woon-werkverplaatsingen kelderden van 4,6 dagen/week naar 2,9 dagen in juni en naar 3 dagen in november-december. Hetzelfde werd vastgesteld voor de verplaatsingen van studenten: zij verplaatsten zich ten tijde van de enquêtes minder dan één dag per week. 

Wat het gebruik van de verschillende vervoerswijzen door werknemers en studenten betreft, blijkt uit de resultaten dat het gebruik van het openbaar vervoer is gedaald van 25% naar 14% in juni en naar 15% in november-december. 

Actieve vervoerswijzen daarentegen hebben in sommige gevallen vooruitgang geboekt: respectievelijk 22% van de respondenten in juni en 16% in november-december gaven aan meer te fietsen; evenzo gaf 33% van de respondenten in juni en 30% in november-december aan meer te wandelen dan voorheen. 

Welke toekomst voor de verplaatsingen van de Belgen? 

Als gevolg van de maatregelen van de regering is telewerk in veel bedrijven de regel geworden: het aantal dagen telewerk is gestegen van 0,4 naar 2,1 dagen/week tijdens de strikte lockdown van maart 2020, naar 1,7 dagen in juni en naar 1,5 dagen in november-december. 

Heeft de gezondheidscrisis ons opnieuw laten nadenken over onze verplaatsingen? De resultaten van deze twee enquêtes geven informatie over de verplaatsingsgewoonten van de Belgen en helpen zo de actoren op het gebied van mobiliteit bij hun besluitvorming. Wat zijn de prognoses voor de periode na de crisis? Voor de meeste respondenten (74%) zal hun aantal verplaatsingen weer normaal worden en slechts weinigen zullen hun vervoermiddel veranderen (met een voorkeur voor actieve vervoerswijzen). Bovendien zouden de ondervraagde werknemers graag 1,6 dagen/week willen blijven telewerken. Dit is een verviervoudiging ten opzichte van het aantal telewerkdagen van vóór de crisis.